ALLES OVER JAPANS THEATER

Onder de meest sensationele Japanse kunsten staat het traditionele Japanse theater op de voorgrond.

Japans theater is een vorm van dans- en zangvoorstellingen die zijn oorsprong vindt in religieuze rituelen, lokale tradities en volksvermaak. Deze podiumkunst, door UNESCO erkend als immaterieel cultureel erfgoed, bestaat uit verschillende genres.

Kabuki of volksvorm, Noh of dramatisch theater, Kyogen in zijn komische versie en Bunraku of poppentheater. Laten we eens kijken naar dit uitzonderlijke traditionele vermaak in het land van de rijzende zon.

KABUKI, JAPANS VOLKSTHEATER

Kabuki is een traditioneel volkstheater dat ontstond in het begin van de 17e eeuw. Deze vorm van epische voorstellingen is sinds de Edo-periode erg populair in Japan en heeft een groot publiek.

OORSPRONG VAN KABUKI-THEATER

De ideogrammen ‘ka’ 歌, ‘bu’ 舞 en ‘ki 伎’ betekenen respectievelijk ‘lied’, ‘dans’ en ’technische vaardigheid’. De essentie van kabuki komt voort uit de avant-gardistische geest die de kunstvorm destijds kenmerkte. Vroeger werden kabuki-acteurs beschouwd als originele, gekke mensen die zich vreemd kleedden (kabuki-mono).

In 1603 voerde de beroemde danser Okuni de eerste kabuki-voorstelling op in Kyoto… een vermaak dat snel populair werd. De toneelstukken werden echter vaak opgevoerd door prostituees en Kabuki werd al snel geassocieerd met losbandigheid.

Geconfronteerd met deze overdaad, verbood het Tokugawa shogunaat vrouwelijke artiesten van het toneel in 1629. Sindsdien is kabuki acteren voorbehouden aan mannen. Kabuki was in de Edo-periode het favoriete theater van krijgers, daimyo’s en de koopmansbourgeoisie en wordt gekenmerkt door extravagante kostuums, make-up en acteerwerk, en spectaculaire ensceneringen.

Dans, komedie, romantiek en tragedie komen aan bod op een speciale soundtrack. De shamisen, een traditioneel Japans driesnarig instrument, drukt de emoties van de acteurs uit en versterkt hun artistieke prestaties.

Het toneel is ook uitgerust met vele apparaten die opmerkelijke visuele effecten mogelijk maken (centrale draaischijf, machines en loopbruggen die het publiek doorkruisen).

KABUKI IN DE MODERNE TIJD

Vandaag de dag behoudt deze vorm van theater zijn codes en vernieuwt zich tegelijkertijd. Onder de acteurs kunnen iconen uit de popcultuur zijn die kunnen helpen om de jongere generaties te bereiken.

NOH, JAPANS DRAMATISCH THEATER

Noh is een dramatische vorm van traditioneel theater bestaande uit lyrische liederen, dansen en mimiek. Noh is een unieke kunstvorm die zowel poëtisch als spiritueel is, en is sinds de tijd van de shoguns voorbehouden aan de Japanse elite.

OORSPRONG VAN HET NOH THEATER

Nôgaku, ontstaan in de 14e eeuw tijdens de Muromachi periode, is de oudste vorm van theater, en is de oorsprong van Nô (lyrisch drama) en Kyogen (komedie). Het dateert van vóór Shakespeare en is afgeleid van Sangaku, een populair circusgenre uit de 7e eeuw.

Noh vindt zijn oorsprong in religieuze culten en rituele dansen die in het verleden werden uitgevoerd om de kami gunstig te stemmen en de oogst van de boeren (Kagura) te zegenen. Later voegde Sangaku een meer spectaculaire dimensie toe door het integreren van magische nummers, acrobatiek en een komisch aspect.

Geleidelijk aan nam het streven naar esthetiek het heilige karakter over en ontstonden er echte artistieke voorstellingen. Bovendien betekent “Noh” “kracht” en krijgt het de betekenis van “talent” om het werk van kunstenaars te eren.

Tijdens de Muromachi-periode nam Noh nieuwe regels aan voor kostuums, maskers, liederen en orkest. Hoewel de geest van Sangaku bleef bestaan, richtte Noh zich nu op de strijdende aristocratie.

NOH ACTOREN

Acteurs beoefenen Noh van generatie op generatie. Het zijn altijd mannen. De stront is de hoofdpersoon en blijft de rode draad van de plot. Hij is gekleed in een elegante kimono en voert de langzame dans Kuse uit. Waki is het secundaire personage dat de kijker helpt de context van het verhaal te begrijpen. In tegenstelling tot de bastaard draagt hij nooit een masker.

De acteurs spelen verschillende personages, zoals mannen, vrouwen, oude mannen, zielen of kami’s, dankzij de vele No-maskers, Nômen genaamd. De hoofdrolspeler speelt meestal een geest. Er zij op gewezen dat de levensverwachting in die tijd veel korter was dan tegenwoordig en dat de dood zeer aanwezig was in de hoofden van de mensen.

NÔMEN MASSEN

Japanse maskers worden al eeuwenlang gebruikt sinds de prehistorie (Jomon periode) en zijn nog steeds erg populair tijdens Shinto festivals. Noh theatermaskers zijn diep geworteld in deze oude cultuur.

Noh-maskers worden met de hand gemaakt en op een stuk hout gesneden alvorens te worden beschilderd. De personages zijn verdeeld in verschillende categorieën: mannen, vrouwen, ouderen en demonen. De acteurs kunnen dus elk van de hoofdpersonages uitbeelden.

HET NOH THEATER VANDAAG

Sinds zijn ontstaan is het Noh intact gebleven en vertegenwoordigt het de lokale traditionele cultuur door middel van klassieke literatuur, Japanse legenden en maskers, kostuums en kimono’s. Vanwege het lyrische aspect noemen buitenlanders het Japanse opera.

KYOGEN, JAPANS KOMISCH THEATER

Kyogen theater is de komische tak van Noh. Deze satirische kunst, die in de 7e eeuw uit China kwam onder de naam Sarugaku, wat letterlijk “apentheater” betekent, werd in Japan ontwikkeld door de culturele voorstellingen uit de Middeleeuwen te integreren.

Daarom werden regelmatig demonen en kami’s opgevoerd. Bovendien vond de taal die in de dialogen werd gebruikt zijn oorsprong in de Muromachi periode.

Pas in de 14e eeuw werd het Kyogen-theater gecodificeerd en kreeg het de kenmerken die we nu kennen: middeleeuwse kostuums, typische maskers en gestileerde gebaren, onder invloed van de beroemde Japanse toneelschrijver Zeami.

Kyogen onderscheidt zich van andere vormen van theater door zijn korte, ritmische toneelstukken die geïnspireerd zijn op menselijke gebreken om het publiek aan het lachen te maken. De naam is samengesteld uit de ideogrammen ‘kyo’ en 狂 ‘gen’ 言, wat ‘domme woorden’ betekent. Net als bij Shakespeare en Molière draaien de thema’s van de toneelstukken om alledaagse beslommeringen of de plaats van de mens in het universum.

NOH THEATER GRAPPEN

Kyogen is licht en komisch en vormt een perfecte aanvulling op het serieuze en dramatische Noh-theater. Bovendien worden Noh-scènes vaak afgewisseld met Kyogen in het tussenspel om de spanning wat te verlichten. De scène duurt ongeveer 20 minuten en dient om het publiek te ontspannen.

Toneelstukken tussen twee aktes worden hon-kyōgen genoemd en toneelstukken tussen twee Noh-scènes worden ai-kyogen genoemd. Ze verduidelijken de voorstelling en geven de acteurs de tijd om van kostuum te wisselen.

BUNRAKU, JAPANS POPPENTHEATER

Bunraku, halverwege Noh en Kabuki, is een vorm van traditioneel Japans theater uit het dramatische repertoire dat poppen, gezongen verhalen en instrumentale begeleiding combineert.

DE OORSPRONG VAN BUNRAKU

Bunraku ontstond tijdens de Edo-periode in de 17e eeuw door het combineren van de muzikale vertelstijl ‘jōruri’ met poppentheater.

Deze unieke vorm van voorstelling ontwikkelde zich in de 18e eeuw en nam het karakteristieke poppenspel over, voordat het in de 19e eeuw de naam Ningyo Johruri Bunraku kreeg.

Het thema is geïnspireerd op middeleeuwse drama’s en hedendaagse voorstellingen van de dualiteit tussen liefde en sociale plicht.

DE KUNST VAN BUNRAKU

Bunraku poppen worden zorgvuldig gemaakt door meesters. Ze hebben elk hun eigen gezichtsuitdrukking en zijn gekleed in een traditioneel kostuum.

De poppen worden bestuurd door drie zwartgeklede poppenspelers die alleen zichtbaar zijn vanaf het middel. Ze komen tot leven tijdens het spel van de artiesten, perfect gecoördineerd om een vloeiend gebaar te creëren. De eerste maakt het mogelijk het gezicht, het lichaam en de rechterarm van de marionet met elkaar te verbinden. Over het algemeen is het de meest ervaren artiest die deze rol op zich neemt.

De tweede vertolker beweegt de linkerarm van de pop, terwijl de derde vertolker de benen bedient. De verhalen worden gezongen door een verteller die wordt begeleid door een shamisen-speler. De verteller past ook zijn stem en intonatie aan aan het personage dat hij vertolkt.

JAPANS THEATER VANDAAG DE DAG

Tegenwoordig blijft het Japanse theater een symbolische figuur in de traditionele Japanse cultuur. De poëtische en esthetische podiumprestaties van de acteurs zijn zeer opmerkelijk. U heeft begrepen dat deze zeer typische theaterkunst een niet te missen voorstelling is als u naar Japan gaat!

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven